Toebosch' Eigen Tijdschrift

gratis artikelen

Een luxe boerderij aan de rand van het rijk

23-12-2014

De eenzame reiziger die begin tweede eeuw door de woeste Brabantse Kempen reed, kwam zo nu en dan kleine nederzettingen tegen met drie, vier houten boerderijen. Des te groter de verrassing als in deze uithoek van het Romeinse rijk een grote witgepleisterde stenen boerderij met rode dakpannen opdook.
[..]

Hoe bewijs je het bestaan van een aquaduct?

27-06-2014

Tussen Berg en Dal en Nijmegen zijn in het landschap enkele dalen en dijken te herkennen. Het zijn de uitgegraven en opgeworpen resten van een vijf kilometer lang Romeins aquaduct, zeggen archeologen. Nee, het is een ‘aqua morgana’, het is geschiedvervalsing, stelt Hans Schraven; hij is geen archeoloog, maar organisatiedeskundige. [..]

Boren in Romeinse paardenmest

18-03-2014

Het boormonster is zes meter lang en zit vol schimmelsporen, insectenresten, stuifmeel, zaden, fecaliën, graanresten en paardenhaar. Samen vertellen ze wat de invloed is geweest van de Romeinen op het landschap rond fort Fectio. [..]

nieuwste artikelen

erfgoed

Laat Nederlands bedrijf Turks erfgoed verdrinken?

12-09-2018 De inwoners van het Turkse Hasankeyf verzetten zich tegen de bouw van een stuwdam die hun stadje aan de Tigris en het cultureel erfgoed onder water zal zetten. Een Nederlands bedrijf dat bij de bouw is betrokken is onlangs op de vingers getikt, omdat het niet zou hebben voldaan aan cultureel erfgoedrichtlijnen van de OESO. [...]

Welles-nietes-discussie over metaaldetectie

08-08-2018 Bij Portable Antiquities of the Netherlands (PAN) zijn in een jaar 40.000 vondsten van detectoramateurs gemeld. Maar internationaal is er discussie of toestaan van metaaldetectie tot extra schade voor het cultureel erfgoed leidt. [...]

Kleurenfoto's voor de wereldvrede

27-06-2018 De Wereld in Kleur toont de vroegste kleurenfoto's uit de collectie Albert Kahn. De foto's zijn prachtig, maar de tentoonstelling stelt toch een beetje teleur. [...]

Het Weltmuseum heeft een Nederlands trekje

06-06-2018 De Nederlander Steven Engelsman heeft het Weltmuseum in Wenen opnieuw ingedeeld. Wat heeft hij gedaan met moderne thema’s als verwerving en teruggave van koloniaal erfgoed? [...]

Bezoek aan de Schande van Ljubljana

16-05-2018 Architect Jože Plečnik is de Berlage van Ljubljana. Zijn stadion ligt er al jaren verwaarloosd bij. Wat te doen met de plek, die verrassend rijk aan geschiedenis is? [...]

Opkijken naar bunkers in een Weens park

25-04-2018 In het Weense stadspark Augarten rijzen twee grote betonnen kolossen op. Ze maakten deel uit van het luchtverdedigingssysteem van de stad in de Tweede Wereldoorlog en zijn een blijvende herinnering. [...]

Amsterdams erfgoedmodel op Zanzibar

04-04-2018 Het Amsterdamse Stadsherstel staat model voor een initiatief om Stone Town op Zanzibar te behouden. En met Amsterdamse hulp wordt ook het aangrenzende stadsdeel Ng’ambo met respect voor het verleden ontwikkeld. [...]

Duitse cultuurpaus schuift hete aardappel door

28-02-2018 Eind vorig jaar verklaarde president Macron ineens dat hij zich sterk zou maken voor de teruggave van ‘koloniale’ voorwerpen uit Franse etnografische collecties.De Duitse archeoloog en cultuurpaus Herman Parzinger reageerde onlangs met een opiniestuk in de Frankfurter Allgemeine. [...]

Woorden en daden in het Amrath Hotel

31-01-2018 Op zaterdagochtend speel ik graag toerist in eigen stad, want er zijn nog steeds plekken waar ik nog nooit ben geweest. Het Scheepvaarthuis aan de Prins Hendrikkade was zo’n plek. [...]

De duikende tandarts en het schervenwrak

19-12-2017 Met het in eigen beheer uitgegeven De schatten van het Schervenwrak levert Carl van Dijk namens de duikclub Texel een rijk geïllustreerde en keurig verantwoorde bijdrage aan de discussie over de omgang met het erfgoed onderwater. [...]

Jassen in de kerk in dialoog met het verleden

05-12-2017 In de Oude Kerk in Amsterdam gaat werk van de Franse kunstenaar Charles Boltanski de dialoog aan met het oude gebouw en het verleden. [...]

Perzisch reliëf in New York in beslag genomen

07-11-2017 Tijdens de TEFAF New York nam justitie bij Rupert Wace een van zijn topstukken, een Perzisch reliëf, in beslag. Als je de verzamelgeschiedenis leest kun je je voorstellen waarom Wace vreemd moet hebben opgekeken. [...]

De betekenis van een partizanenmonument

10-10-2017 Bekende Joegoslavische architecten en kunstenaars maakten in de jaren zeventig indrukwekkende futuristische betonnen bouwwerken ter ere van partizanenheldendaden. Ik bezocht de spomenik van Dražgoše. [...]

Identiteit Cruquius ontrafeld

29-08-2017 Studenten van de Reinwardt Academie brengen de geschiedenis en het erfgoed van de laatste rafelrand van Amsterdam-Oost onder de aandacht van het publiek. En de publicatie Straatwaarden laat zien dat de positie van erfgoedspecialist continu aan verandering onderhevig is. [...]

Uruguay wil adelaar Graf Spee laten veilen

08-08-2017 Uruguay heeft besloten om een grote bronzen adelaar met hakenkruis van het in 1939 gezonken oorlogsschip Admiral Graf Spee te laten veilen. De opbrengst moet ten goede komen aan de eigen marine. [...]

Op jacht naar de schat

19-07-2017 Onlangs kwam à raison van 28 miljoen euro een voorlopig einde aan een verhaal met als ingrediënten moord, fraude, omkoping, rechtszaken en Britse adel. Inzet van alles waren veertien zware schalen en ander zilverwerk uit de Late Oudheid die bekend staan als de Sevsoschat. [...]

Koloniaal erfgoed in betrouwbare handen

07-06-2017 Tijdens de boekpresentatie van het proefschrift van Jos van Beurden spraken zeven museumdirecteuren over de teruggave van geroofde koloniale culturele voorwerpen. Het ziet er naar uit dat Benin bronzen voor het eerst sinds hun roof weer in Afrika te zien zullen zijn. [...]

Tiramani en het Texelse textiel

17-05-2017 Het Palmhoutwrak bij Texel geeft steeds meer zijn geheimen prijs. Aan boord waren niet alleen westerse kleren, maar ook oosterse. En volgens onderzoekster Jenny Tiramani was er ook nog een speciale 'silver dress'. [...]

Hoe een Franse koning Sloveens erfgoed werd

19-04-2017 Alle koningen van Frankrijk zijn begraven in Franse bodem, op één na. Karel X (1757-1836) ligt in een crypte in Nova Gorica. Een groep Franse royalisten willen hem terug in Frankrijk, maar de Slovenen beschouwen hem na 180 jaar als hun erfgoed. [...]

Selectieve aandacht voor geschiedenis en herkomst

08-03-2017 Het Museo Arqueológico Nacional (MAN) in Madrid besteedt aandacht aan de geschiedenis van het museum en de collectie. Ook houdt iemand zich speciaal bezig met herkomstgeschiedenissen. Reden voor een bezoek. Want wat doet het museum met de dubieuze collectie Griekse vazen die in 1999 is aangekocht van de ondernemer en verzamelaar Varéz Fisa? [...]

De Amerikaanse oudhedencollecties great again?

10-02-2017 Commentaar op voorstel van voormalig museumdirecteur Gary Vikan voor omgang met illegaal opgegraven oudheden in museumcollecties en het pleidooi voor transparantie van Victoria Reed van Museum of Fine Arts. [...]

APM verhult nog steeds verzamelgeschiedenis

06-01-2017

Blijheid, teleurstelling en een beetje boosheid. Dat zijn de gevoelens die opkomen na een bezoek aan het Allard Pierson Museum in Amsterdam. Daar is niet alleen de nieuwe Romeinse afdeling officieel geopend, maar ook het Verzamelaarskabinet. Over beide zijn positieve en negatieve oordelen te vellen.

[...]

Van ketters bewijsstuk tot erfgoed

05-12-2016 Het begon als een handgeschreven kopie van een filosofisch werk, daarna werd het een bewijsstuk in handen van de rooms-katholieke Inquisitie en nu is het een erfgoedstuk dat speciaal wordt tentoongesteld. Het (tot nu toe) enige bewaard gebleven handschrift van Spinoza’s Ethica is even uitgeleend door het Vaticaans Museum en nu te zien in het Joods Historisch Museum in Amsterdam. [...]

Praten over Palmyra - in Amsterdam

26-10-2016 Een jaar na Palmyra – zo heette de bijeenkomst vorige week in het Allard Pierson Museum in Amsterdam. Enkele deskundigen, onder wie drie Syriërs, lieten hun licht schijnen op het verwoeste erfgoed in de Syrische stad en wat er eventueel mee moet gebeuren. Heeft zo’n bijeenkomst zin? [...]

Naar de vindplaats van de speren

28-09-2016 Aan weerszijden van de grens tussen de deelstaten Niedersaksen en Sachsen-Anhalt zijn twee bezienswaardigheden die een omweg waard zijn. In Niedersaksen gaat het om de bruinkoolmijn waar de 300.000 jaar oude speren van Schöningen zijn gevonden en het museum dat ervoor is gebouwd, en aan de andere kant van de Schöninger Aue ligt het dorpje Hötensleben met zijn Grenzdenkmal. [...]

Geopolitiek bedrijven met Byzantijnse Studies

31-08-2016 Het 23^e International Congress of Byzantine Studies in Belgrado werd geopend door de Servische president Tomislav Nikolic. Hij nam de gelegenheid te baat om nog eens goed duidelijk te maken dat de middeleeuwse kerken in Kosovo op de Werelderfgoedlijst Servisch erfgoed zijn en bedreigd worden. [...]

Politiek bedrijven met doden en monument

30-07-2016 De Russiche president Poetin brengt een onofficieel bezoek aan Slovenië, om precies te zijn aan de Russisch-orthodoxe kapel van de Vršič-pas. En ook is hij aanwezig bij de inwijding van een nieuw monument voor Russische en Sovjet-gevallenen tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog. Ook al is het bezoek niet officieel, toch wordt met de doden en de geschiedenis politiek bedreven. [...]

Tentoonstelling maken in de snelkookpan

19-07-2016 Museum- en erfgoedprofessionals uit binnen- en buitenland kampeerden drie dagen in het Allard Pierson Museum in Amsterdam, om zich in het kader van MuseumCamp onder te dompelen in digitale technologie en nieuwe presentatietechnieken. Tegelijkertijd moesten ze met zeventien objecten een tentoonstelling maken.
[...]

Europa Lezing roept cynisme op

21-06-2016 Commentaar op Europa Lezing van UNESCO-directeur-generaal Irina Bokova over de bescherming van cultureel erfgoed in tijden van oorlog en conflict. [...]

Partizanenmonument uit de gratie

01-06-2016 Baza 20 is de bekendste voormalige schuilplaats van de Partizanen in Slovenië. Vroeger een heilige plek, nu uit de gratie. Een gesprek met de beheerder en gids van het nationale monument over hoe dat is gebeurd.
[...]

Erfgoedkenners uit China onder de kroonluchter

27-04-2016 In Haarlem was onlangs een Chinees-Nederlands Forum gewijd aan gebouwd erfgoed. Ondanks een slechte tolk bleken er op dit gebied raakvlakken te zijn tussen Nederland en China. [...]

Zwerftocht langs Weens erfgoed

13-04-2016 Een zwerftocht door Wenen leidde langs allerhande verrassend erfgoed, waaronder de laarsjes van Franz Ferdinand en wandelstokken met joodse karikaturen. [...]

Archeologie met kunst op zoek naar ander publiek

17-03-2016 Boeiende tentoonstelling in Centquatre in Parijs over relatie archeologie en moderne kunst. Beide spreken zich uit over hoe de mens zich tot zijn omgeving en verleden verhoudt. Met Anish Kapoor als grote naam.
[...]

Tel uit je winst!

19-02-2016 Volgens Matthijs van Nieuwkerk is het tweede DWDD Pop Up Museum echt de laatste keer. Minister Jet Bussemaker hoopt dat ze het toch nog een keer doen. Terecht? En wat heeft het Allard Pierson Museum er aan dat ze voor gastheer hebben gespeeld? Enkele effecten en gevolgen op een rij. [...]

Etruskische oudheden uit een Geneefs pakhuis

03-02-2016 Zwitserland heeft onlangs twee Etruskische sarcofagen en 45 kisten met andere oudheden aan Italië teruggegeven. In 2014 waren ze in beslag genomen in een pakhuis in de vrijhaven van Genève.Foto's geven een indruk van wat er is aangetroffen.
[...]

Nous sommes Nefertite!

07-01-2016 Het Neues Museum bezit de beroemde buste van Nefertite. Impliceert dat ook de het alleenrecht op de exploitatie van de buste? Die vraag wordt aan de orde gesteld door het Duitse kunstenaarsduo Nora Al-Badri en Jan Nikolai Nelles. [...]

Erfgoed in een new frontier-gebied

03-12-2015 De zeebodem is nog steeds een new frontier. Beter gericht onderzoek naar het verleden onderwater was het thema van de Reuvenslezing van Thijs Maarleveld vorige week. [...]

Gezien, geweten, maar selectief herinnerd

05-11-2015 Journalist Peter Engelbrecht schreef bijna twintig jaar geleden een boek over hoe het Noord-Beierse stadje Pottenstein met zijn nazi-verleden is omgegaan. De bewoners van het pittoreske stadje hebben er nog steeds moeite mee, blijkt tijdens een korte rondleiding. [...]

Tienduizend vondsten en twee roltrappen

14-10-2015 In Amsterdam werken stadsarcheoloog Jerzy Gawronski en kunstenaar Daniel Dewar samen aan een archeologische installatie. Straks zullen tussen de roltrappen van station Rokin ruim 10.000 vondsten van de Noord/Zuidlijn te zien zijn. [...]

Vaut le detour

08-09-2015 Musée Serret in St. Amarin in de Elzas is meer dan een museum over de Eerste Wereldoorlog. Met overdadig volle zalen geeft het ook verrassende inzichten in de Elzas en de Tweede Wereldoorlog, de nasleep ervan en het vroegere dagelijks leven in de omgeving. Een bezoek waard. [...]

Marion True wijst naar anderen

21-08-2015 Marion True, voormalig conservator van het Getty Museum, spreekt in de Washington Post voor het eerst over het proces tegen haar wegens illegale handel in oudheden. Ze ziet zichzelf vooral als slachtoffer. Ten onrechte. [...]

Protestantse opsmuk in Midwolde

27-07-2015 Protestantse kerken associeer je niet snel met opsmuk en weelderigheid. Het Instituut voor het Christelijk Cultureel Erfgoed (ICCE) van de Rijksuniversiteit Groningen wil laten zien dat dit een misvatting is. Zie bijvoorbeeld de kerk van Midwolde.
[...]

Last Post voor de geesten

09-07-2015 Ter gelegenheid van de 30.000e Last Post bij de Menenpoort in Ieper wordt voor het eerst Menin Gate at Midnight van Will Longstaff (1979-1953) in Ieper tentoongesteld. Voor Australië is het schilderij een icoon. [...]

Een kamp van beton achter het front

21-06-2015 In het Bois d’Hingry, bij Loison (Meuse), hebben de Duitsers in 1915 een kamp opgericht waar medewerkers van de BeFa (Beton Fabrik) betonnen onderkomens bouwden en verschillende typen beton testten.Het staat nu bekend als Camp Marguerre.
[...]

Giusto, Riccardo Giusto was zijn naam

11-05-2015 Ook in Italië hebben ze een eerste gevallene uit de Eerste Wereldoorlog. Hij heet Riccardo Giusto. Olangs is ontdekt dat zijn naam op een monument ter ere van hem verkeerd is geschreven. [...]

Pilsen eert zijn echte bevrijders

06-05-2015 Een bevrijding is minder eenduidig dan je zou denken. Vooral de officiële overleveringen en de herdenkingen ervan waren en zijn soms politiek geladen. Neem de bevrijding van het toen nog Tsjechoslowaakse Pilsen zeventig jaar geleden. [...]

Een vertekenend beeld

30-03-2015 Het is nog gissen naar de omvang van de plundering en vernietiging van archeologisch erfgoed in Syrië en Irak. Satellietbeelden laten zien dat de zaak gecompliceerder in elkaar steekt dan andere beelden doen geloven. [...]

De waarde van een huis met een biografie

23-03-2015 Het Ehrenfesthuis in Leiden is een rijksmonument vanwege zijn Russische neo-classicistische stijl. Maar ook omdat het beroemde wetenschappers als bewoners en logés heeft gehad. Wat te doen met het huis, dat in gebrekkige staat verkeert en verkocht wordt? [...]

China wil cultuurschatten terug

04-03-2015 De laatste jaren is China druk bezig om cultureel erfgoed terug te eisen dat volgens het land is geroofd. in het proefschrift Repatriation of cultural objects, the case of China behandelt de Chinese onderzoekster Zuozhen Liu enkele cases en onderzoekt welke wettelijke middelen China ter beschikking staan.
[...]

Trekt DWDD Popup Museum nieuw museumpubliek?

13-02-2015 Het DWDD Popup Museum in het Allard Pierson Museum biedt tien afwisselende tentoonstellingen en trekt veel bezoekers. Maar of die ook de klassieke afdelingen van het Allard Pierson bekijken? [...]

abonnee worden?

Benieuwd naar alle artikelen van Toebosch’ Eigen Tijdschrift? Neem een abonnement voor 20 euro per jaar.

Voor bedrijven en instellingen geldt een aparte regeling, zie Informatie. Een abonnement cadeau geven kan ook door een bericht te sturen.

Theo Toebosch (1963) is journalist en schrijver. Hij schrijft onder andere voor NRC Handelsblad, Elsevier, Museumtijdschrift en Archeologie Magazine. Hij publiceerde tot nu toe vier boeken: Grondwerk (SUN, 2003), Uitverkoren Zondebokken (De Bezige Bij, 2010), De Nieuwezijds Kolk en de Nieuwendijk in dertiende-eeuws Amsterdam (Lubberhuizen, 2011), en in 2014 De eerstgevallenen (De Bezige Bij), over de twee eerste gevallenen van de Eerste Wereldoorlog, over hoe er politiek en maatschappelijk met hun nagedachtenis is omgegaan en wat het oplevert om als eerste in een oorlog te sneuvelen.

archief

	Klinkt als een panfluit
	Een Spaanse Zaak Vermaning
	Proloog van De eerstgevallenen
	Theepotten en kopjes op de muren van het fort
	Multimediale persoonlijke verhalen uit WOI
	Romeins grafveld door woonwijk beschermd?
	Veroordeeld wegens artikel 58
	De oude Grieken in een betere context
	Laat Nederlands bedrijf Turks erfgoed verdrinken?
	Bij Istanboel ligt het Dorp van de Polen
	Ontmoeting tussen twee keizers
	Onder de motorkap van onderzoek naar vuurgebruik
	Advocaten zetten getuigende archeoloog onder druk
	Welles-nietes-discussie over metaaldetectie
	Koninginnen zonder bloedlijn
	Archeologie is mensenwerk
	Palimpsesten ontleed bij het brandende braambos
	In Haastrecht gebeurde het
	Gij zult geen illegale papyri kopen
	Langs lanen van herinnering in en om Maastricht

	Alle artikelen ...

naam*

e-mail*	telefoonnummer

uw vraag, verzoek, goede raad, tip en/of algemeen commentaar


voornaam*	tussenvoegsel	achternaam*

adres*

postcode*	woonplaats*

e-mail*

telefoonnummer

Gebruikersnaam

wachtwoord

Blijf ingelogd
Nog geen inlogcode? Neem dan een abonnement en krijg meteen toegang tot alle artikelen.

e-mailadres

gewenste wachtwoord

bevestig gekozen wachtwoord